Plomba to potoczne określenie na wypełnienie stomatologiczne stosowane w przypadku ubytków w zębach spowodowanych działaniem próchnicy. Po odpowiednim przygotowaniu zmienionych chorobowo tkanek zęba poprzez usunięcie zainfekowanego obszaru za pomocą wiertła, lekarz stomatolog musi starannie wypełnić to miejsce odpowiednim materiałem zastępczym, czyli plombą. Istnieje szereg różnych rodzajów wypełnień zęba, z których każdy ma swoje własne cechy i zastosowania. To na podstawie przeprowadzonego badania stomatologicznego lekarz podejmuje decyzję, który rodzaj wypełnienia będzie najbardziej odpowiedni oraz który zapewni optymalną funkcjonalność.
Rodzaje wypełnień zębów
Stomatologia i leczenie ubytków poprzez wypełnianie zębów to metoda, która ewoluowała przez lata. Początki tej praktyki sięgają nawet VII wieku, chociaż dokładna data powstania tej koncepcji nie jest znana. Pierwsze wypełniacze pojawiły się wtedy, a przez wieki stosowano różne materiały, w tym nawet złoto. Pomimo trudności w obróbce tego materiału, stale poszukiwano alternatyw – substancji bardziej ekonomicznych i łatwiejszych w formowaniu. Obecnie znane nam plomby amalgamatowe, lub ich odpowiedniki, powstały pod koniec XIX wieku. Od tego czasu stomatologia przeszła znaczący rozwój, a istnieje wiele rodzajów wypełnień. Poniżej przedstawiamy ich kilka:
Wypełnienia amalgamatowe
Są to starszego typu wypełnienia, obecnie rzadko stosowane w prywatnych gabinetach stomatologicznych. Amalgamat nie zapewnia estetycznego wypełnienia ani szczelnego połączenia z tkankami zęba, co może prowadzić do rozwoju próchnicy. Dodatkowo, opracowanie zęba pod wypełnienie amalgamatowe musi być bardziej rozległe i głębsze niż w przypadku nowoczesnych materiałów.
Wypełnienia kompozytowe
Są one najpopularniejsze i powszechnie stosowane. Ich popularność wynika z dobrego uszczelnienia oraz estetyki. Dostępne są w różnych kolorach, co pozwala dentystom dopasować je do naturalnego odcienia zęba. Plomby kompozytowe mogą być łatwo modelowane, nadając im pożądany kształt i wygląd. Proces formowania trwa tyle, ile jest potrzebne, ponieważ kompozyt utwardza się pod wpływem lampy polimeryzacyjnej.
Wypełnienia glasjonomerowe
Są one najczęściej stosowane u dzieci oraz u dorosłych w przypadku niewielkich ubytków. Ich zaletą jest zawartość jonów fluoru, które dodatkowo chronią przed próchnicą. Jednakże są one podatne na odbarwienia i charakteryzują się większą kruchością. Cement glasjonomerowy jest również wykorzystywany do mocowania zamków ortodontycznych.
Plomby porcelanowe lub pełnoceramiczne
Są to korony porcelanowe, które stosuje się w przypadku większych ubytków, leczenia endodontycznego lub uszkodzeń zęba. Pełnoceramiczne korony oferują estetyczne i trwałe rozwiązanie w leczeniu protetycznym.
Leczenie zachowawcze zębów, regularna higienizacja w gabinecie stomatologicznym oraz prawidłowa higiena domowa stanowią fundament zdrowego uzębienia przez wiele lat. Dzięki szerokiej gamie znieczuleń, proces wypełniania ubytków jest obecnie praktycznie bezbolesny, a stosowane materiały oraz jakość i szczelność wypełnień pozwalają cieszyć się zdrowym uzębieniem przez długi czas.
