Wiesz, że choroby przyzębia są drugą najczęstszą przyczyną utraty zębów wśród dorosłych, zaraz po próchnicy? Tak, dokładnie. I co ciekawe, zmagają się z nimi ludzie na całym świecie, zarówno w krajach rozwiniętych, jak i tych rozwijających się. Badania prowadzone na całym świecie wskazują, że na chorobę przyzębia cierpi nawet 50 % populacji (1)Jeśli więc zauważysz coś niepokojącego w okolicy swoich dziąseł lub poczujesz ból, to najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u stomatologa i poproszenie o poradę periodontologa
Odkrywanie świata dziąseł: podróż do periodontologii i roli periodontologa! 🦷
To dziedzina medycyny, która zajmuje się zapaleniem przyzębia – wieloczynnikową chorobą, prowadzącą do uszkodzenia tkanek wokół zębów. Ciekawe jest to, że odpowiedzialny za to biofilm bakteryjny jest niezbędny do rozwoju choroby, ale sam w sobie nie wystarcza, aby ją wywołać. Periodontolog to lekarz dentysta, który leczy choroby przyzębia, nazywane kiedyś paradontoza.
Poniższa animacja przedstawia etapy rozwoju choroby przyzębia.
Jakie są czynniki rozwoju choroby przyzębia?
Ostatnie badania naukowe zwracają uwagę na genetyczny aspekt chorób przyzębia (2). Okazuje się, że jeśli w naszej rodzinie, na przykład u rodziców czy innych bliskich krewnych, występowały te schorzenia i prowadziły do utraty zębów w młodym wieku, to istnieje spore ryzyko, że my również możemy być narażeni na te problemy. To dotyczy nas nawet w sytuacji, gdy dbamy o idealną higienę jamy ustnej. Geny mają znaczący wpływ, co jest ważnym odkryciem w periodontologii.
Bakterie i tworzący się z nich biofilm są kluczowym elementem w rozwoju chorób przyzębia. Ten biofilm przyczepia się do zębów, kości oraz dziąseł, wywołując stan zapalny, na który reaguje nasz układ immunologiczny. W odpowiedzi na tę reakcję, może dojść do zaniku kości, co skutkuje ruchomością zębów i nieprzyjemnym zapachem z ust. To ważne, aby pamiętać o codziennej higienie jamy ustnej, aby zapobiec tym problemom.Warto pamiętać, że na rozwój chorób przyzębia mogą wpływać dodatkowe czynniki, takie jak palenie papierosów, cukrzyca czy osteoporoza(3). Nie można też lekceważyć wpływu spożywania alkoholu i stresującego trybu życia. Jednak żaden z tych czynników sam w sobie nie jest wystarczający do wywołania choroby przyzębia. Aby doszło do jej rozwoju, konieczne jest połączenie co najmniej dwóch z wymienionych czynników ryzyka. Dlatego tak ważna jest świadomość i dbałość o zdrowy styl życia, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych problemów.
Jaki wpływ na cały organizm ma choroba przyzębia?
Chociaż wiele osób postrzega jamę ustną jako odizolowany ekosystem ciała, jest ona w rzeczywistości integralną częścią całego systemu odpornościowego. Gdy pacjent cierpi na chorobę przyzębia, zaburzenia równowagi bakteryjnej w ustach mogą wpływać na resztę organizmu. Szkodliwe bakterie mogą łatwo przenosić się do innych obszarów ciała poprzez krwioobieg. Organizm wyzwala reakcję zapalną jako część odpowiedzi immunologicznej, ale często sprawia to, że stajemy się bardziej podatni na inne choroby. Ponadto, ponieważ jama ustna regularnie jest narażona na bakterie z otoczenia, jest szczególnie podatna na infekcje. W związku z tym pacjenci muszą szczególnie dbać o swoją higienę jamy ustnej, aby zapobiegać chorobom dziąseł.
Jak choroba przyzębia wpływa na ciało?
Choroba dziąseł i kości jest często kojarzona z ogólnymi problemami zdrowotnymi, takimi jak:
– Choroby sercowo-naczyniowe
– Choroba serca
– Udar
– Cukrzyca
– Komplikacje ciążowe
– Osteoporoza
– Choroby nerek
– Reumatoidalne zapalenie stawów
– Nowotwory
Chociaż choroba dziąseł nie zawsze prowadzi do tych innych stanów, ważne jest, aby być świadomym tego powiązania i dbać o zdrowie jamy ustnej.
Jakie objawy powinny skierować nas do periodontologa?
-zaczerwienione, krwawiące dziąsła
– ból dziąseł
– Nieprzyjemny zapach z ust(halitoza)
– Ruchome zęby
– Zmiany w ustawieniu zębów
– Wydłużanie zębów
Fazy choroby przyzębia
Zdrowe dziąsła są zbite w dotyku, nie krwawią ani się nie puchną. Jednak choroba przyzębia może powodować ich zaczerwienienie, obrzęk i krwawienie. Nieleczona, może prowadzić do zniszczenia kości szczęki, co może skutkować utratą zębów. Uszkodzenie tkanek wokół zębów następuje stopniowo. W rzeczywistości, wiele osób w początkowych etapach choroby nie odczuwa bólu. Dlatego ważne jest, aby znać objawy ostrzegawcze.
Choroba dziąseł przechodzi przez cztery etapy:
1. Zapalenie dziąseł. Jest to najwcześniejszy etap choroby przyzębia. Zaczyna się od czerwonych, spuchniętych dziąseł, które mogą krwawić podczas szczotkowania zębów lub nitkowania. W tym etapie nie dochodzi do utraty kości. Dzięki temu zapalenie dziąseł jest całkowicie odwracalne przy odpowiednim leczeniu.
2. Łagodne zapalenie przyzębia. Bakterie przedostały się pod dziąsła, wpływając na podtrzymującą je kość. Dziąsła mogą odstawać od zębów, tworząc wokół nich kieszonki. Płytka nazębna i bakterie lubią się ukrywać w tych kieszonkach, gdzie nie sięgają szczoteczka do zębów i nić dentystyczna.
3. Umiarkowane zapalenie przyzębia. Jeśli choroba nie jest leczona, bakterie zaczynają niszczyć więzadła, tkanki miękkie i kość trzymające zęby na miejscu. Możesz zauważyć nieprzyjemny zapach z ust i ropę (infekcję) wokół linii dziąseł. Niektórzy ludzie odczuwają ból na tym etapie.
4. Zaawansowane zapalenie przyzębia. W miarę pogarszania się choroby przyzębia, kontynuuje się utrata kości. Może to spowodować poluzowanie się zębów, a w końcu ich wypadnięcie. Jeśli choroba jest leczona wystarczająco wcześnie, jest odwracalna. Ale jeśli już doszło do utraty kości wokół zębów z powodu infekcji, choroba jest zbyt zaawansowana, aby ją odwrócić. Jednakże można ją kontrolować za pomocą odpowiedniego leczenia i konsekwentnej, starannej higieny jamy ustnej.
Jak wygląda dianostyka choroby przyzębia w gabinecie?
Podczas rutynowego badania dentysta może stwierdzić, czy masz chorobę dziąseł. Sprawdzi nagromadzenie płytki nazębnej na twoich zębach i zapyta o objawy. Może skierować cię do periodontologa (specjalisty od dziąseł) w celu dalszej oceny i
leczenia. Dentysta lub periodontolog zmierzy głębokość kieszonek wokół zębów za pomocą narzędzia zwanego sondą periodontologiczną. To pozwoli im ocenić, ile kości straciłeś wokół zębów. Im głębsze kieszonki, tym bardziej zaawansowana jest choroba dziąseł. Periodontolog sprawdzi także, jak układa się twój zgryz, jak luźne są twoje zęby oraz jak bardzo twoje dziąsła odstają od zębów (cofają się). Dodatkowo, przeprowadzone zostaną zdjęcia rentgenowskie jamy ustnej. Te obrazy szczegółowo pokazują obszary utraty kości. Mogą też porównać aktualne zdjęcia z wcześniejszymi, aby zobaczyć, jak zmieniała się kość w czasie.
Czy chorobę przyzębia można leczyć?
Chociaż choroby dziąseł nie da się całkowicie wyleczyć, można je skutecznie kontrolować za pomocą odpowiedniego leczenia. Nie da się całkowicie wyleczyć, ponieważ raz utracona podpora zębów, czyli kość, zazwyczaj nie jest w pełni odzyskiwana. Jednak leczenie periodontologiczne może zmniejszyć infekcję i do pewnego stopnia
odbudować kość oraz tkanki. Innym czynnikiem jest genetyka. Istnieje wiele różnych rodzajów bakterii jamy ustnej. Niektóre osoby są po prostu bardziej podatne na posiadanie tych, które powodują choroby dziąseł. Jednym z etapów choroby dziąseł, który jest całkowicie odwracalny, jest zapalenie dziąseł, czyli bardzo wczesne stadium choroby periodontologicznej. Jeśli wykryjesz zapalenie dziąseł wystarczająco wcześnie, możesz je odwrócić za pomocąregularnego czyszczenia zębów u dentysty i starannej higieny jamy ustnej.
Leczenie tej choroby można podzielić na etapy
1. Faza higienizacyjną, w której najważniejszą rolę odgrywa higienistka, która profesjonalnie usunie kamień i płytkę z naszych zębów oraz nauczy nas jak dbać o zęby w domu, aby utrzymać efekt skalingu i piaskowania. Istotne jest też wyeliminowanie czynników sprzyjających odkładaniu kamienia jak nawisy wypełnień, próchnica, nieszczelne korony.
2. Faza niechirurgiczną leczenia przeprowadzana jest prze periodontolog, polega na głębokim czyszczeniu kieszonek(dawna nazwa kiretaż) w znieczuleniu miejscowym. Ten zabieg pozwala na znaczne zmniejszenie stanu zapalnego dziąseł i obkurczenie kieszonek, dzięki czemu nie są już miejscem rozwoju bakterii.
3 Faza chirurgiczna możliwa jest do dobycia tylko w niektórych przypadkach i odbywa się 3 miesiące po fazie niechirurgicznej. Polega na regeneracji kości w miejscach, gdzie jej brakuje, korekcie nieprawidłowości zębowych oraz rehabilitacji protetycznej i implantologiczne. Do sukcesu tego leczenia niezbędne jest utrzymanie idealnej higieny jamy ustnej.
4. Faza podtrzymująca, pamietajmy że choroba przyzębia do choroba na całe życie, dlatego tak ważne są regularne kontrole u higienistki i periodontolog oraz skaling i kiretaże. Ten etap ma na celu eliminację i kontrolę czynników sprzyjających rozwojowi choroby dziąseł i przyzębia. Podczas każdej wizyty przeprowadzane jest badanie i ocena postępu choroby, zabieg niechirurgiczny, leczenie aktywnie zapalnych kieszonek oraz polerowanie powierzchni zębów.Pozwoli to na usunięcie bakterii i zapobiegnie nawrotowi choroby.
Co zrobić jeśli jeśli choroba przyzębia jest bardzo zaawansowana?
W najbardziej zaawansowanych przypadkach konieczne może być usunięcie zębów, aby wyeliminować źródło choroby. Gdy choroba przyzębia zostanie opanowana, miejsce utraconego zęba można zastąpić mostem, implantem lub protezą, co pozwala na przywrócenie pełnej funkcjonalności i estetyki uzębienia.
Poznaj naszych zębowych czarodziejów! 🪄✨ – Gwiazdorski Zespół Stomatologów, Periodontologów i Opiekunów Dziąseł w Warsaw Dental Center
Aby zapobiec uszkodzeniom zdrowia ogólnego przez bakterie wywołujące choroby i stan zapalny, lekarze Warsaw Dental Center oferują kompleksowe plany leczenia i usługi zwalczające choroby dziąseł, zanim się one rozpoczną. Zachowując rutynowośqć w nawykach higieny jamy ustnej oraz regularnie odwiedzając dentystę, możesz stworzyć w swojej jamie ustnej środowisko, które utrudni rozwój bakterii.
Podczas regularnych badań będziemy szukać wszelkich oznak choroby przyzębia. Jeśli znajdziemy jakiekolwiek potencjalne powody do niepokoju, możemy zalecić zmiany w rutynie higieny jamy ustnej lub zaprojektować leczenie dostosowane do Twoich indywidualnych potrzeb. Im wcześniej zidentyfikujemy wczesne objawy, tym większe są szanse na wyeliminowanie choroby, zanim dostanie się do krwiobiegu i rozprzestrzeni się.
Referencje badawcze i dalsza lektura:
1. Prevalence of periodontal disease, its association with systemic diseases and prevention, Int J Health Sci (Qassim). 2017 Apr-Jun; 11(2): 72–80.
2. The role of inflammation and genetics in periodontal disease. Periodontol 2000. 2020 Jun; 83(1): 26–39.
3. Risk factors for periodontal disease. Robert J Genco, Wenche S Borgnakke Periodontol 2000
4.Treatment of stage I–III periodontitis—The EFP S3 level clinical practice guideline, J Clin Periodontol. 2020 Jul; 47(Suppl 22): 4–60.
