Tyłozgryz to jedna z najbardziej rozpowszechnionych wad zgryzu, rozwijająca się już w młodym wieku u dzieci. Kluczowymi przyczynami jego powstawania są nieprawidłowy rozwój kości oraz niezdrowe nawyki.
Czym jest tyłozgryz?
Tyłozgryz jest wynikiem nieprawidłowości w rozwoju kości i złych nawyków. Zwykle staje się widoczny w czasie pojawiania się zębów stałych, chociaż zęby mleczne również wpływają na jego powstanie. Najczęściej diagnozuje się go u dzieci powyżej 7 roku życia. Wada ta charakteryzuje się niewłaściwym położeniem górnej szczęki, która jest zbyt wysunięta przed zębami dolnymi. Częstym symptomem tyłozgryzu jest brak kontaktu między górnymi a dolnymi zębami.
Przyczyny tyłozgryzu
Ortodonta może zdiagnozować tyłozgryz podczas rutynowego badania. Dobrze jest poddać się takiemu badaniu, ponieważ łatwo jest przegapić początki tej wady. Główne przyczyny, które mogą prowadzić do pojawienia się tyłozgryzu u niemowląt, obejmują:
- niedobór witaminy D prowadzący do słabnięcia kości w trakcie ich wzrostu,
- nieodpowiednia pozycja podczas snu lub karmienia,
- patologiczna lordoza szyjna,
- długotrwałe korzystanie z smoczka,
- ssanie palca,
- przedwczesna utrata mlecznych dolnych siekaczy,
- dziedziczne zaburzenia rozwoju kości,
- błędne położenie języka przy stale otwartych ustach dziecka.
Idealny czas na ocenę położenia łuków zębowych przez ortodontę przypada na wiek 7-8 lat, kiedy zachodzi proces wymiany zębów mlecznych na stałe.
Jak rozpoznać tyłozgryz?
Objawy tyłozgryzu mogą różnić się w zależności od wieku pacjenta.
Tyłozgryz u dzieci:
U starszych dzieci, w wieku 7-8 lat, głównym objawem jest niewłaściwe położenie górnej szczęki. Można również zaobserwować brak kontaktu między zębami oraz zmienione cechy twarzy, takie jak cofnięta broda lub pogłębione bruzdy. Te objawy mogą wpływać na wygląd usta i uśmiech dziecka. Wśród skutków tyłozgryzu u najmłodszych możemy wymienić nie tylko zmieniony profil twarzy, ale również problemy z gryzieniem, takie jak wciąganie dolnej wargi pod górne zęby, czy problemy z żuciem pokarmu. Dlatego ważne jest odwiedzenie ortodonty w odpowiednim czasie, aby zapobiec pogłębieniu się wady.
Tyłozgryz u dorosłych:
Jeśli tyłozgryz nie został wyleczony w dzieciństwie, może prowadzić do poważniejszych problemów u dorosłych. Objawy mogą obejmować:
- trudności z mową i gryzieniem,
- migreny spowodowane przez niewłaściwe położenie zębów,
- problemy z trawieniem z powodu niewłaściwego rozdrabniania jedzenia.
- Inne skutki nieleczonego tyłozgryzu to nierównomierna erozja zębów, częstsze próchnice, czy deformacje twarzy, takie jak ptasi profil czy wywinięta dolna warga.
Diagnostyka tyłozgryzu:
Ortodonta diagnozuje tyłozgryz podczas rutynowego badania. Do dokładnej diagnozy stosowane są różne techniki, takie jak
badanie manualne, zdjęcia rentgenowskie, czy skany 3D.
Leczenie tyłozgryzu:
Tyłozgryz można leczyć na różne sposoby. Ostateczny wybór metody zależy od wieku pacjenta, rodzaju i stopnia zaawansowania wady. Leczenie może obejmować noszenie aparatu ortodontycznego, chirurgię szczękową, a w niektórych przypadkach wymaga też usunięcia zębów.
W przypadku dzieci, im wcześniej zostanie podjęte leczenie, tym większa szansa na pełne wyleczenie wady. U dorosłych leczenie może być bardziej skomplikowane i wymagać interwencji chirurgicznej. Ważne jest, aby skonsultować się z ortodontą w celu uzyskania odpowiedniej diagnozy i wyboru najlepszej metody leczenia.
