Ból towarzyszący jedzeniu, krwawienie, obniżanie dziąseł, odsłonięcie szyjki i korzenia zęba — takie objawy często wskazują na recesję dziąseł. Na czym polega ta choroba? Co jest jej przyczyną i w jaki sposób ją leczyć? Na te i wiele innych pytań warto znać odpowiedzi. W ich znalezieniu pomoże poniższy tekst.
Recesja dziąseł — co to takiego?
Recesja dziąseł to schorzenie polegające na odsłonięciu powierzchni korzenia, do którego dochodzi przez odsuwanie się dziąsła. W ten sposób szyjka zębowa zostaje odsłonięta, a w konsekwencji ząb ulega wydłużeniu. Recesją często są dotknięte dziąsła w okolicach kłów i to właśnie obserwacje tych zębów może pomóc w postawieniu wczesnej diagnozy. Jednocześnie recesja jest jedną z najbardziej zaawansowanych form choroby dziąseł.
Przyczyny recesji dziąseł
Istnieje wiele przyczyn, mogących doprowadzić do recesji dziąseł. Jedne z nich są związane z nieprawidłowym wykonywaniem codziennych czynności, a inne — z wystąpieniem chorób towarzyszących. Do najczęstszych powodów pojawienia się recesji dziąseł należą m.in.:
- niewłaściwe, zbyt mocne mycie zębów,
- niewystarczająca higiena jamy ustnej, prowadząca do nadmiernego gromadzenia się kamienia nazębnego, który następnie niszczy dziąsła,
- nałogowe palenie papierosów,
- częste i silne zgrzytanie zębami i zaciskanie szczęk, które w rezultacie uszkadza szkliwo oraz dziąsła,
- zapalenie przyzębia, prowadzące do powstania tzw. kieszonek dziąsłowych, znacznie narażonych na wystąpienie stanów zapalnych, a w konsekwencji również do rozluźnienia i wypadnięcia zębów.
Pierwsze symptomy choroby
Jednym z pierwszych objawów recesji dziąseł jest pojawienie się nadwrażliwości zębów. Wynika ona z odsłonięcia szyjki zęba, którą dotychczas szczelnie otaczało dziąsło.
Choć dotychczas spożywanie potraw z dużą ilością cukru czy zimnych napojów nie stanowiło problemu, teraz często towarzyszy mu ból. W takim przypadku to wyraźny sygnał, że pacjent cierpi na tzw. cofające się dziąsła. Jeśli zauważymy u siebie nadwrażliwość zębów, warto jak najszybciej skonsultować nasz stan zdrowia z lekarzem.
Recesja dziąseł rozwija się przez dłuższy czas i choć na początku wielu pacjentów myli ją z tradycyjną nadwrażliwością zębów, szybko daje również dodatkowe objawy.
Poza bólem i widocznym odsłonięciem szyjki zębów osoby chorujące mogą również zauważyć postępujące zanikanie dziąseł, ubytki tkanki, a także coraz silniejsze ścieranie się zębów i ubytki w szkliwie. Co więcej, z czasem dochodzi również do rozchwiania zębów i wzrostu podatności na próchnicę. W skrajnych przypadkach recesja może również doprowadzić do wystąpienia stanu zapalnego miazgi, przez którą konieczne będzie rozpoczęcie leczenia kanałowego.
Sposoby leczenia recesji
Leczenie recesji nie jest łatwe, jednak dziś istnieje wiele metod, które pozwalają na osiągnięcie pozytywnych rezultatów.
Lekarze i pacjenci mają do wyboru zarówno mniej, jak i bardziej inwazyjne techniki, z których każda pomaga zatrzymać dalszy rozwój recesji dziąseł.
To dentysta wybierze najlepszy dla danego pacjenta sposób leczenia, jednak warto wiedzieć, że aby wyleczyć recesję dziąseł, można zastosować jedno z poniższych rozwiązań:
- pokrycie recesji dziąsła za pomocą materiału kompozytowego — dzięki temu nadwrażliwość zostanie zmniejszona, a odsłonięta część zęba z powrotem zakryta;
- wygładzenie powierzchni korzenia zęba i usunięcie kamienia — odbywa się powyżej i poniżej linii dziąseł, tak aby obszar, w którym dziąsła stykają się z zębami, był jak najbardziej jednolity. Następnie dentysta może zalecić płukanie jamy ustnej antyseptycznym płynem. Do uzyskania pełnych efektów, często konieczne jest kilkukrotne powtórzenie zabiegu, a w przypadku nadmiernego bólu lub nadwrażliwości pacjenta, istnieje możliwość zastosowania znieczulenia miejscowego;
- zabieg chirurgiczny — polega na odbudowaniu zanikającego dziąsła;
- przeszczep dziąsła — to zdecydowanie najbardziej radykalna z opisywanych metod. Jest stosowana w przypadku bardzo zaawansowanego stadium choroby i doszło do utraty fragmentu dziąsła. Przeszczep dziąsła polega na ponownym zasłonięciu odsłoniętego korzenia zębowego, co staje się możliwe dzięki przeniesieniu fragmentu podniebienia lub dziąsła z innego obszaru jamy ustnej, właśnie w okolice trawione recesją;
- leczenie metodą tunelową — alternatywny sposób, polegający na pobraniu fragmentu dziąsła z innego miejsca jamy ustnej. Po zakończeniu tego etapu tkanka jest wszczepiana w wykonany przez chirurga szczękowego tunel, a następnie przyszywana specjalnymi nićmi stomatologicznymi.
Przygotowując się do zabiegu, warto pamiętać, że po jego zakończeniu leczone miejsce będzie jeszcze przez jakiś czas nadwrażliwe na dotyk i widocznie przekrwione.
Aby poprawić komfort życia pacjentów, lekarze zalecają więc omijanie ran szczoteczką podczas mycia, a zamiast tego stosowanie specjalnych płynów do płukania. W menu pacjenta powinny się znajdować potrawy o niezbyt wysokiej temperaturze i niewymagające nadmiernego gryzienia, a spożywanie alkoholu i palenie papierosów jest w okresie rekonwalescencji stanowczo zabronione.
Jak zapobiegać?
Chcąc zapobiec wystąpieniu recesji dziąseł, należy przyłożyć dużą wagę do prawidłowego i częstego szczotkowania zębów. Nie wolno zapominać również o nitkowaniu, które pozwoli na regularne usuwanie kamienia nazębnego. Warto również, w miarę możliwości, wyeliminować czynniki mogące wpływać na pojawienie się i rozwój recesji dziąseł, takie jak nadmierna ilość pokarmów powodujących powstawanie płytki nazębnej czy wyrobów nikotynowych.
Czasami zdarza się, że dziąsło odchodzi od zęba na skutek wystąpienia nieleczonych wad zgryzu. W takim przypadku niezbędna jest konsultacja z ortodontą i rozpoczęcie kompleksowego leczenia, dzięki któremu zęby pacjenta zostaną ustawione prawidłowo.
Konsekwencje nieleczenia recesji
Rezultatem nieleczonej recesji mogą być różnorodne choroby przyzębia, a w radykalniej postaci — również zanik dziąseł. Choć stomatologia jest dziś bardzo rozwiniętą dziedziną medycyny i pozwala na leczenie nawet bardzo zaawansowanych chorób, nie warto ryzykować i narażać się na niepotrzebne problemy stomatologiczne. Możliwe jest bowiem również wystąpienie stanów zapalnych kości, rzutujących na kondycję całego organizmu.
Podsumowanie
Recesja dziąseł jest dziś chorobą, która dotyka coraz większą liczbę osób w różnym wieku. Właśnie dlatego, tak ważne jest właściwe szczotkowanie zębów i stałe utrzymywanie wysokiego poziomu higieny jamy ustnej. Aby uniknąć schorzenia, należy regularnie odwiedzać gabinet dentystyczny i w ten sposób dbać o zęby i dziąsła. W razie wystąpienia jakichkolwiek podejrzeń nie należy zwlekać z konsultacją ze stomatologiem, tylko jak najszybciej odwiedzić lekarza i, w razie potrzeby, umówić się na zabieg, który pomoże rozwiązać bolesny problem.
